Koronavirüs salgını ve Rusya-Ukrayna Savaşı gibi küresel krizlerin etkisiyle artan enflasyon, merkez bankalarının faiz artırımına yönelmesine yol açtı. Bu durum ise, konut kredilerinin daha da pahalılaşmasına ve emlak piyasasının yavaşlamasına neden oldu.
Avrupa Birliği'nin istatistik ofisi Eurostat'ın son rakamlarına göre, ev fiyatları 2023 yılının ikinci çeyreğinde 2014'ten bu yana ilk kez yıllık bazda düştü. İkinci çeyrekte en keskin yıllık düşüş yüzde 9.9 ile Almanya'da yaşandı, yüzde 7.6 ile Danimarka ve yüzde 6.8 ile İsveç sıralandı.
Hırvatistan'da ise durum daha da çarpıcı. Ülkede konut fiyatları üst üste iki yıl euro bazında yüzde 15 kadar artarken, boş konut stoğu 600 bine çıktı. Üstelik de o ülkenin nüfusu hepi topu 4 milyon bile değilken?
Uzmanlar bu artışı birkaç nedene bağlıyor: Daha iyi iş uğruna diğer AB ülkelerine göçenler, boş da olsa evlerini tutuyor. Parası olanlar enflasyon döneminde parasını "boş tutma pahasına" konuta yatırıyor.
Sorunun sadece Avrupa ile sınırlı olmadığı da dikkat çekiyor. İsviçre bankası UBS tarafından yapılan son araştırmaya göre, dünyanın 25 büyük şehrinde ev fiyatlarına daha yakından bakıldığında "keskin bir düşüş" var.
Onların verdiği ismiyle "Küresel Emlak Balonu Endeksi" gayrimenkul fiyatlarının ortalama yüzde 5 düştüğünü ve trendin muhtemelen devam edeceğini gösteriyor. Ancak "balon" riski sadece Zürih ve Tokyo için var.
UBS de konut piyasasındaki dengesizlikleri özellikle Ukrayna Savaşı, COVID-19 salgını nedeniyle son iki yılda artan enflasyon ve faiz oranlarında küresel artışa bağlıyor.
