Bugün kooperatifçilik den bahsetmek istiyorum, öncelikle kooperatif tanımın basitçe ifade edeyim, “belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarını, iş gücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan ortaklıklar” olarak tanımlanabilir. Üretim, girdi temini, finansa erişim, tedarik zinciri ve pazarlama kanallarında etkin, sosyal, kültürel ve ekonomik refah düzeylerini artırmak, kaliteli ve yeterli üretimi sürdürülebilir kılmak, karşılaştıkları sorunları, güçleri birleştirerek, ortak hareketle çözme modeli olarak da ifade edilebilir.
Dünyada çok farklı ve başarılı uygulamaları olan kooperatifçilikte, ülkemizde ise kooperatif sayısı ve başarılı uygulamaları arasında çok ciddi bir tezat olduğunu görüyoruz. Almanya, Fransa ve Hollanda örnekleri incelendiğinde bu ülkelerdeki kooperatiflerin sermaye şirketleriyle olan ticari rekabette, özellikle tarım ve hayvancılık sektöründe çok önde olduğunu görüyoruz. Bizde ise tarımsal kooperatifler ve diğer kooperatiflerin; piyasa koşullarında beklenen rekabet performansını gösterememelerinin en önemli nedenleri, kooperatif ortaklarını, dayanışma bilincinden yoksun olmaları ve kooperatif yönetimlerinin profesyonel olmayan, siyasi baskı, toplumsal baskılarla ehil olmayan insanlar tarafından, bilimsellikten uzak, dürüstlük ilkelerine uymayan, ahbap çavuş ilişkileri ile yönetilmesidir. Hollanda gibi dünya gıda ihracatında ön sırada olan ülkelerdeki bu başarının sırlarından birinin de kooperatifçilik olduğunu biliyoruz.
İlimizi ve ilçemizi değerlendirdiğimizde ise Hollanda ve Fransa gibi ülkelerde başarı ile uygulanan kooperatifçilik örneklerini göremiyoruz. Şöyle bir örnekleme yapsam sanırım yanlış olmaz, Antalya dünyanın en önemli turizm merkezlerinin başında geliyor ve bize sadece 80 km mesafede, bölgedeki turizm yatırımlarının ihtiyacı olan sebze-meyve, et, süt, yumurta ve birçok gıda ihtiyacını bölgede oluşturulacak kooperatifler vasıtasıyla biz sağlayabiliriz.
Kurulacak kooperatifler, üreticiden toplanan tüm ürünleri, kurulacak tesislerde paketleyerek, hem bölge otellerine hem de ihracata gönderebilir. Bölgemizde bu potansiyel oldukça fazladır, üretim bilincinin artması, bilimsel yöntemlerle üretime yön verilmesi, farklı ürünlerin, farklı teknolojiler ile verimli ve karlı bir şekilde üretilip satılması sağlanabilir.
İlgili bakanlık yetkilileri, milletvekilleri, sivil toplum kuruluşları, oda ve borsalar ve sektörün bilenleri bir çalıştay yapılmalı, toplumun ilgili kesimleri bir araya getirilmeli, dünyada başarılı uygulamaları yapan insanlar getirilmeli ve tecrübeleri dinlenmelidir.
Köylere döşenmiş parke taşları önünde fotoğraf çektirmek, düğün ve etkinliklerde boy göstermek, gündem de olmak adına boş atıp dolu tutmak yerine, ilimize ilçemize ekonomik değer kazandıracak projeler üretmek, bizi yöneten ve yönetmeye talip olanların birinci görevi olmalıdır.
Emeği ve alın teri ile üreten, tüm üreticilere selam olsun.
Saygılarımla,
Hüseyin Erdem 11/08/2022
