C-reaktif protein (CRP), karaciğerde üretilen ve iltihaplanma, enfeksiyon ve doku hasarı gibi çeşitli durumlara yanıt olarak kanda artan bir proteindir. CRP, akut faz reaktanı olarak bilinir ve enfeksiyon ve iltihaplanma gibi akut durumlarda kandaki konsantrasyonu hızla artar.
CRP, bağışıklık sisteminin önemli bir parçasıdır ve aşağıdaki fonksiyonlara sahiptir:
- Mikrop öldürme: CRP, bakterilerin ve diğer mikropların büyümesini ve çoğalmasını engeller.
- İltihaplanma: CRP, iltihaplanma reaksiyonunu başlatarak enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olur.
- Dokuların onarımı: CRP, doku hasarını onarmaya yardımcı olan hücreleri ve proteinleri aktive eder.
CRP Yüksekliği Neden Olur?
CRP yüksekliği, aşağıdaki durumlarda görülebilir:
Enfeksiyonlar:
- Bakteriyel enfeksiyonlar (pnömoni, menenjit, sepsis)
- Viral enfeksiyonlar (grip, hepatit)
- Mantar enfeksiyonları
- Paraziter enfeksiyonlar
İltihaplanmalı hastalıklar:
- Romatoid artrit
- Lupus
- Crohn hastalığı
- Ülseratif kolit
- Vaskülit
Dokuların hasarı:
- Miyokard enfarktüsü
- İnme
- Yanıklar
- Kanser
Diğer:
- Obezite
- Diyabet
- Sigara içimi
- Hamilelik
CRP Yüksekliği Belirtileri
CRP yüksekliği genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Ancak, yüksek CRP seviyelerine neden olan altta yatan bir durum varsa, aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Ateş
- Yorgunluk
- Kas ağrıları
- Eklem ağrıları
- Kilo kaybı
- İştahsızlık
- Uyku problemleri
CRP Yüksekliği Tanısı
CRP yüksekliği, kandan alınan bir örnekle ölçülür. CRP testi, enfeksiyon, iltihaplanma veya doku hasarı gibi çeşitli durumların teşhisinde ve takibinde kullanılır.
CRP Yüksekliği Tedavisi
CRP yüksekliği, altta yatan duruma yönelik tedavi ile düzelir. Enfeksiyonlar için antibiyotik veya antiviral ilaçlar, iltihaplanmalı hastalıklar için kortikosteroidler veya diğer anti-enflamatuar ilaçlar kullanılır.
