Tedavi edilmezse, bipolar bozukluk kişinin günlük yaşamını, ilişkilerini ve iş performansını ciddi şekilde etkileyebilir.
Bipolar bozukluk tedavisinin temel amacı, ruh halinin stabilize edilmesi ve hastalık dönemlerinin önlenmesidir. Tedavi, ilaç tedavisi, psikoterapi ve psikososyal destek gibi yöntemlerin bir kombinasyonunu içerebilir.
İlaç tedavisi
Bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan başlıca ilaçlar duygu durum dengeleyicileridir. Duygu durum dengeleyicileri, ruh halinin aşırı yükselme ve çökmelerini önlemeye yardımcı olur.
Bipolar bozukluğun tedavisinde kullanılan diğer ilaçlar arasında antidepresanlar, antipsikotik ilaçlar ve antikonvülsan ilaçlar bulunur. Antidepresanlar, depresyon dönemlerinde kullanılırken, antipsikotik ilaçlar, mani dönemlerinde veya mani ve depresyonun birlikte görüldüğü karma dönemlerde kullanılır. Antikonvülsan ilaçlar ise, bipolar bozukluğun bazı türlerinde koruyucu tedavi olarak kullanılır.
Psikoterapi
Psikoterapi, bipolar bozukluk hastalarına hastalıklarını anlamalarına, başa çıkma mekanizmaları geliştirmelerine ve yaşam kalitelerini iyileştirmelerine yardımcı olur.
Bipolar bozuklukta kullanılan başlıca psikoterapi yöntemleri arasında bilişsel davranışçı terapi (BDT), aile terapisi ve grup terapisi bulunur. BDT, hastaların olumsuz düşünceleri ve davranışları değiştirmelerine yardımcı olur. Aile terapisi, aile üyelerinin bipolar bozukluk ile başa çıkmalarına yardımcı olur. Grup terapisi ise, bipolar bozukluğu olan kişilere destek ve dayanışma sağlar.
Psikososyal destek
Bipolar bozukluk hastalarının günlük yaşamlarını sürdürmelerine yardımcı olmak için psikososyal destek de sağlanabilir. Bu destek, hastalara yaşam becerileri eğitimi, mesleki rehberlik ve iş bulma yardımı gibi hizmetleri içerebilir.
Tedavi süreci
Bipolar bozukluk tedavisi, hastanın bireysel ihtiyaçlarına göre planlanır. Tedavi süreci, genellikle aşağıdaki aşamalardan oluşur:
Tanı: Bipolar bozukluğun teşhisi için hastanın geçmişi, belirtileri ve aile öyküsü dikkatlice değerlendirilir.
Akut tedavi: Akut tedavi, ruh halinin dengelenmesi ve hastalık belirtilerinin kontrol altına alınmasını amaçlar. Bu aşamada, genellikle ilaç tedavisi ve psikoterapi birlikte kullanılır.
Koruyucu tedavi: Koruyucu tedavi, hastalık dönemlerinin önlenmesini amaçlar. Bu aşamada, genellikle ilaç tedavisi ve psikososyal destek birlikte kullanılır.
Bipolar bozukluk tedavisinin süresi, hastalığın şiddetine ve hastanın bireysel özelliklerine göre değişebilir. Bazı hastalarda tedavi yaşam boyu devam edebilir.
Hasta yakınlarına öneriler
Bipolar bozukluk hastalarının tedavisinde hasta yakınları da önemli bir rol oynar. Hasta yakınları, hastanın tedavi planına uymasına, hastalık belirtilerini fark etmesine ve kriz durumlarında müdahale etmesine yardımcı olabilir.
Hasta yakınlarına yönelik öneriler şunlardır:
Hastanın tedavi planını takip etmesine yardımcı olun.
Hastanın hastalık belirtilerini fark edin ve hemen doktora bildirin.
Hastanın kriz durumlarında sakin kalmasına ve doğru kararlar almasına yardımcı olun.
Hastanın günlük yaşamını sürdürmesine yardımcı olun.
Hastaya destek olun ve onu yalnız hissetmesine izin vermeyin.
